ἅγιος

ἅγιος -ία –ιον (Επίθετο)

ιερός– όσιος– σεμνός Ευσεβής–αγνός–ο αποχωρισμένος από τήν αμαρτία—

άμεμπτος στο σώμα,πνευμα και ψυχή # καθαρός # αφοσιωμένος # καθιερωμένος #

καθηγιασμένος # αφιερωμένος στον Θεό # σύμφωνος με την θέληση του Θεού—Ξεχωριστός

Ετυμολογία:  ἅγιος <  ἅγος (= εξάγνιση)]

(άγος=ευλάβεια, μίασμα)  ενικός ονομαστική ἅγιος γενική ἁγίου δοτική ἁγίῳ αιτιατική ἅγιον κλητική ἅγιε πληθυντικός ονομαστική ἅγιοι γενική ἁγίων δοτική ἁγίοις αιτιατική ἁγίους κλητική ἅγιοι

Επίθετα λέγονται οι λέξεις που φανερώνουν τι λογής είναι, δηλαδή ποια ποιότητα ή ιδιότητα έχει το ουσιαστικό.
Τα επίθετα κατά την κλίση διακρίνονται σε δευτερόκλιτα, αυτά είναι όσα σχηματίζουν το αρσενικό και το ουδέτερο κατά τη δεύτερη κλίση των ουσιαστικών, και σε τριτόκλιτα, αυτά είναι όσα σχηματίζουν το αρσενικό και το ουδέτερο κατά την τρίτη κλίση των ουσιαστικών.

Ένα μεγάλο πρόβλημα είναι ο τονισμός του θηλυκού, όταν το αρσενικό τονίζεται στην ΠΠΛ.

Ας πάρουμε το επίθετο ὁ ἅγιος.   ...αφού πριν από το -ος της κατάληξης υπάρχει φωνήεν, το θηλυκό θα τελειώνει σε -α, άρα θα γίνει ἡ ἁγια.

Πού θα τονίσουμε όμως ; Θα πούμε  ἅγια  ή  ἁγία;

Γι' αυτό υπάρχουν οι παρακάτω κανόνες που θα μας βοηθήσουν:

1. Το -α της κατάληξης είναι μακρό, αυτό σημαίνει ότι στα αρχαία προφερόταν ως δύο συλλαβές: α-γι-α-α.

2. Οι αρχαίοι (όπως κι εμείς οι νέοι), δεν μπορούσαν να τονίσουν πέρα από την ΠΠΛ, (πέρα από την τρίτη από το τέλος συλλαβή),

άρα

δε θα μπορούσαν να πουν ά-γι-α-α. (Προσπάθησε να το προφέρεις δυνατά ως μια λέξη, και θα δεις ότι δε λέγεται.

Άρα, όταν ένα θηλυκό επίθετο τελειώνει σε -α, τότε, για λόγους τονισμού, θα τονίζεται μέχρι την ΠΛ. Έτσι και: 

το θηλυκό του ἅγιος δεν είναι ἅγια αλλά ἁγία,

το θηλυκό του δίκαιος δεν είναι δίκαια αλλά δικαία

το θηλυκό του πλούσιος δεν είναι πλούσια αλλά πλουσία

το θηλυκό του ἐπιτήδειος δεν είναι επιτήδεια αλλά επιτηδεία

ἡ ἁγία
τῆς ἁγίας
τῇ ἁγίᾳ
τὴν ἁγίαν
(ὦ) ἁγία
	αἱ ἅγιαι
	τῶν ἁγίων
	ταῖς ἁγίαις
	τὰς ἁγίας
	(ὦ) ἅγιαι
τὸ ἅγιον
τοῦ ἁγίου
τῷ ἁγίῳ
τὸ ἅγιον
(ὦ) ἅγιον
	τὰ ἅγια
	τῶν ἁγίων
	τοῖς ἁγίοις
	τὰ ἅγια
	(ὦ) ἅγια

ο Αγιος υπάρχει μέσα στην ορθόδοξη Εκκλησία μόνο. Έξω

από την ορθόδοξη Εκκλησία μπορεί να υπάρχουν πολύ καλοί

άνθρωποι. Δεν υπάρχουν οι Αγιοι, με την έννοια που εμείς

γνωρίζουμε. Γιατί ο Αγιος δεν είναι αυτός που έχει απλώς αρετές ή

αυτός ο οποίος με μια άσκηση μπόρεσε να κυριαρχήσει στον εαυτό

του και να έχει έναν έλεγχο πάνω στις ψυχοσωματικές του δυνάμεις.

Δεν είναι έτσι. Αλλά πώς είναι; Ο Αγιος είναι αυτός ο οποίος έχει μια οργανική σχέση με το Χριστό.

Βαφτίστηκε στο όνομα του Πατρός και του Υιού και του Αγίου

Πνεύματος. Πέρασε μια περίοδο ασκήσεως, μια περίοδο υπομονής

και προχώρησε από τη μετάνοια στην καθαρότητα και από την

καθαρότητα στην τέλεια ταπείνωση.